ماسلنیتسا (Maslenitsa) جشن یک هفته ای است که در اسفند ماه (بین اواخر فوریه و اوایل مارس) در روسیه و کشورهای اسلاونژاد مثل بلاروس و اوکراین برگزار می شود.
این جشن آیینی، در واقع نماد پایان زمستان و فرا رسیدن بهار است و می توان آن را «نوروز اسلاوی» نامید.
ماسلنیتسا ریشه های باستانی و غیر مذهبی دارد و تا قرن ۱۴ میلادی تقریبا همزمان با نوروز ایرانی برگزار می شد. اما با گذشت زمان، با مراسم و باورهای مذهبی کلیسای ارتودوکس آمیخته شده. در این هفته، مومنان از خوردن گوشت منع شده اند و آخرین هفته ای است که می توانند محصولات لبنی و تخم مرغ بخورند. به همین دلیل به این جشن «هفته پنیر» هم گفته می شود.

بلافاصله بعد از ماسلنیتسا، «روزه داری بزرگ» چهل روزه آغاز می شود که طی آن باید نه تنها از از خوردن گوشت، بلکه از کلیه محصولات حیوانی، موسیقی تند و رقص و پایکوبی امتناع کرد. روزه بزرگ به عید پاک (ایستر) ختم می شود که زنده شدن حضرت مسیح پس از مصلوب شدن را جشن می گیرند.

مهمترین نماد این جشن «بلینی» (Blini)، نوعی پنکیک نازک و از غذاهای ملی روسیه است که چون گرد و گرم و زرد رنگ است، نماد خورشید محسوب می شود. ضمن این که برای مومنان آخرین فرصت خوردن شیر و تخم مرغ قبل از چهل روز روزه داری است. 🙂
ماسلنیتسا روز دوشنبه شروع می شود و هر روز هفته آداب و رسوم و برنامه های خاص خودش را دارد و اوج آن روزهای پنج شنبه، جمعه و شنبه است. در این روزها به دید و بازدید بزرگ ترها می روند و «بلینی» خانگی درست کرده و می خورد، گلوله برف بازی کرده و به فقرا کمک می کنند.

همین طور رسم است که آدمک های چوبی با صورت گرد از جنس حصیر به نام «بانو ماسلنیتسا» درست کرده و روز آخر آتش می زنند که در واقع نماد پایان دادن به زمستان است.

یکشنبه، یعنی روز آخر این جشن هم، رسم است که مردم، کوچک و بزرگ، حضوری یا تلفنی و پیامکی از هم عذرخواهی و طلب بخشش می کنند.
برای خیلی از روس ها، این جشن یادآور بوی خوش «بلینی»، مهمانی و دور هم نشینی های شبانه، سماورهای جوشان، زنگ ناقوس کلیسا، برف بازی، کارناوال های شادی و بازارهای مکاره است.

نویسنده: بهروز بهادری فر

اگر دوست داشتید با حال و هوای این جشن آشنا بشوید، آهنگ و ویدیو های زیر را ببینید و بشنوید.